Wednesday, August 26, 2009

А. Арман “Тэрбумтан болохыг мөрөөдөгсдөд”

“Тэрбумтан болохыг мөрөөдөгсдөд”
Эрхэм та 9 тэгтэй мөнгөн хөрөнгийн эзэн болохыг хүсвэл, дараахь 9 зарчмыг уншаад үз. Би ямар нэгэн номноос орчуулаагүй бөгөөд магад уншсан олон номны мөрүүд холилдсон байхыг үл үгүйсгэнэ:
1. “Хүн бол хамгийн чухал капитал бөгөөд хүнд оруулсан бүхий л хөрөнгө оруулалт эргэж нөхөн төлөгддөг.” Карл Маркс хэлжээ. Намайг хоцрогдсон социалист юм ярилаа гэх хүмүүн байх ахул дөнгөж энэ хавар АНУ-д Карл Марксын эдийн засгийн онолыг судлах жил бүрийн ОУ-ын эрдэмтэн судлаачдын ээлжит бага хурал болсныг тэмдэглэх нь зүйтэй байх. Тэгэхээр хүн хамгийн чухал капитал гэдгийг үргэлж санаж яв. Учир нь чи хүний бодсон зүйл дээр, хүн ажиллуулж, хүнд зориулсан юм хийгээд, хүн тэрнийг чинь худалдан авснаар зөрүү мөнгөн дүн нь чамд ашиг болох учир хэзээ ч хоосон цифрэнд битгий утга учир өг. Тэрэнд орвол бага ангийн хүүхдийнхээ тооны хичээлд тусал.
2. Нэмүү өртөгийн онолыг дээр дурьдсан эр бас л оновчтой тодорхойлсон. Хэлээд хэлээд ойлгохгүй юм бол хэлэхээ болъё оо гэдэг шиг бид ч тэр дундаа ирээдүйн тэрбумтан та ч гэсэн нэмүү өртөг шингэсэн талх худалдан авч байгаа учир талоноо битгий хая. Бас талоноор үйлчилдэггүй дэлгүүр лангуунаас юм битгий худалдан ав. Жил бүрийн санхүүгийн тайлангийн улиралд багтаан өөрийн дэлгүүрт үйлчлүүлсэн талонуудаа цуглуулан авч очоод нэмүү 10%-ийн татвараа буцаан авч болдог. Жоохон залхуутай бас ичмээр ч юм шиг. Гэхдээ баяжихыг хүсэж байгаа бол тэр хүний сэтгэл хөдлөлийн янз бүрийн булчирхайнуудаа “авхуулсан нь” дээр шүү. Үүгээр юу хэлэхийг хүсэв гэхээр, Чи өөрөө ч нэмүү өртөг гэгддэг энэ банкнаас гадуурх ямар ч хүүгүй мөнгөн хуримтлалын санг арвижуулахын оронд түүнээс зугатах боломж бололцоог эртнээс судалж байгаарай гэсэн үг.
3. Мөн түүнчлэн татварын багц хуулиудын дундаас зөвхөн хөнгөлөлт урамшуулалттай хэсгийг тогтоогоод ав. Маань мэгзэм шиг.
4. Асар их баялаг зүгээр нэг ороод ирдэггүй учир улстөрчидтэй найзал. Тэдэнд мөнгө өгч болно. Харин зээлдэүүлж болохгүй гэдгийг үргэлж сана. Хэрэв тэднээс тус гуйх юм бол тэд чамаас зайгаа барина. Тийм учир ажил хэргийн шинжтэй л яриагаа эхэлж ажил хэрэгчээр наймаагаа дуусга бай.
5. Хууль бус наймаанд оролцож гэв гэнэт баяжих санал үргэлж ирнэ. Чи орох гэж огт бодохгүй байна гэсэнд орвол одоохондоо мөнгөөөр муу байна гэж худал хэл. Хэрэв нөгөө нөхөд азаар контрабанд нь амжилттай болоод “дороо томорвол” чамайг овоо хараандаа оруулна. Чи “бууны нохой” ч юм бил үү? Тийм учир сонинууд дээр өртэй байгаагаа, компани чинь урагшилахгүй байгаа мэтээр жоохон бичүүлж анхаарлыг өөрөөсөө холдуулж болох юм. Хэрэв нөгөө нөхөр бүр “Дон Корлеоне” болчихвол, ажлын өдөр ч хамаагүй ганц шил юм бариад зүгээр л амьдрал хүүхэд насаа ч юм уу, анх танилцаж байсан тэр үеэ ярьж чалчих гэж оч...тэр гайхна. Сэжиглэнэ. Тэгээд чамайг шал согтуу гарч явсан хойно. Өөрөөс нь юу ч гуйх гэж ирээгүйг ойлгоод тайвширна. Харин хүмүүс чамайг түүнтэй их ойр гэж бодно. Өөрөөр хэлвэл бусад жижиг гарууд чамайг оролдохгүй.
6. Хэн нэгэн улстөрчийн ах дүүс эсвэл нууц амраг нь түр зуур эргүүлэх асар их мөнгөн боломжийн тухай санамсаргүй мэт ам алдана. Хэрэв чи үүнийг шүүрээд авбал хохь чинь. Уг нь чамайг овоо тул юм бодож байсан чинь харин жараахай байж. Ийм хүмүүс хэзээ ч мөнгийг чинь эргүүлж өгөхгүй дээ. Шүүхэдвэл чи л өөрөө “бөгсөө ухуулна”. Нөгөө улстөрч дээр орвол, надад та нарын асуудал ямар хамаатай юм бэ гээд суучихна. Аягүй л бол мань эр чам руу дэгээ шидсэн дээ.
7. Бүх төрлийн бизнес рүү хөрөнгө оруулаад маш хурдан хөрөнгөө татан авч байх хэрэгтэй. Өөрөөр хэлвэл одооныхоор хувьцаа эзэмшээд зарна гэсэн үг. Гэхдээ зарим нэг нь “Баавгай” болох гээд бамбаруушхан болчих тохиолдол бий. Би энд шууд утгаар нь хөрөнгийн зах бизнес ярьсангүй. Түүн шиг л мөнгөө байнга эргэлдүүлж нэгээс нөгөөд шилжиж бай гэх гэсэн юм. Энэ нь урт хугацааны лизингээс илүү богинохон хугацаатай ломбард ашигтай байдгаар харагдана.
8. Хувьсгалыг хүртэл зээлээр л хийдэг юм шүү. Ленин Германаас 14 сая марк зээлсэн нь саяхан нэхэгдээд бөөн юм болж билээ. Тэгэхээр хүнээс зээлэх гуйхдаа зоригтой байгаарай. Чи тэрбумтан болохоос хойш тэрмуугаас хэдэн цааас түр л авч байгаа болохоос. Өгөхгүй бол болино л биз...Гэхдээ мартахгүй ээ...Өөрөөр хэлвэл чи мөнгө зээлэхийг хүсэж байгаа тэр үедээ харц дээгүүр нэг их гүн бөгөөд чи тэр хүнээс биш тэр хүн чамаас зээлэх гэж байгаа мэт асуусан үл итгэсэн харцтай бай...
9. Хамгийн хямд төсөр зүйл хэрэглэж бай...тэгэхдээ ажилтнуудаа хамгийн гоё хувцаслахыг шаардаж, сайхан үнэтэй оффист суулгаж, үнэтэй ресторанд дайлж бай. Тэр том хүлээн авалтны эзэн бусдаасаа эрс ялгагдаж харагдана. Нэг Зөөгч тэнд андуураад суучихсан гэмээр. Дэлгүүрт байж л байдаг хямдхаан костюмтай. Үгүй мөн энэ тэрбумтнууд нэг бодлын маягтай нэг бодлын ямар энгийн байх юм бэ?
За хэрэв та бүхэнд сонихолтой санагдвал өчүүхэн надад зурвас илгээгээрэй. Чадан ядан бичвэрлэсүү...
2009/07/21

No comments: